ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
" Ο ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟΝ EL GRECO"
Η ευαισθητοποίηση και η αγάπη των μαθητών για το μεγάλο ζωγράφο Δομήνικο
Θεοτοκόπουλο κινητοποίησε την πραγματοποίηση διδακτικής επίσκεψης της πολιτιστικής
ομάδας του Γυμνασίου Λουτρακίου στο Βυζαντινό Μουσείο με
σκοπό την ξενάγηση στην περιοδική έκθεση του Μουσείου με τίτλο "Ο ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ
ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟΝ EL GRECO".
Την ξενάγηση ανέλαβε η Κυρία Κούτχια Νεκταρία Φιλόλογος- Αρχαιολόγος και υπεύθυνη του Πολιτιστικού Προγράμματος.
Για πρώτη φορά μια
έκθεση επιχειρεί να ερμηνεύσει τον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο με βάση το κοινωνικό
και πολιτισμικό περιβάλλον που καθόρισε κυρίαρχες καλλιτεχνικές του επιλογές. Η
έκθεση αναπτύσσεται σε τρεις ενότητες:
Η πρώτη παρουσιάζει τις
σχέσεις Κρήτης και Βενετίας του 16ου
αιώνα και χαρτογραφεί την κοινωνική, ιδεολογική και
οικονομική διάρθρωση του νησιού.
Η
δεύτερη εξετάζει τα καλλιτεχνικά φαινόμενα του ιδιαίτερου αστικού,
κοσμοπολίτικου περιβάλλοντος των Κρητικών πόλεων, δίνοντας
έμφαση στο πώς οι Κρητικοί ζωγράφοι επιχείρησαν να συνδυάσουν τη
βυζαντινή με τη δυτική παράδοση. Maniera italogreca
Η τελευταία ενότητα δομεί μια ερμηνεία για
την κρητική περίοδο του Θεοτοκόπουλου, με βασικό εργαλείο την υφολογική εξέταση των έργων
του και τη σύγκρισή τους με άλλα κρητικά έργα.
Η Έκθεση φιλοξενεί τρία έργα του Θεοτοκόπουλου που βρίσκονται στην Ελλάδα και αφορούν στη βυζαντινή περίοδο του ζωγράφου, τον βυζαντινό τρόπο ζωγραφικής του και τον συνδυασμό βυζαντινής και αναγεννησιακής ζωγραφικής maniera italogreca.
Οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να δουν την "
Κοίμηση της Θεοτόκου" 1565,
ενυπόγραφο νεανικό έργο του Μεγάλου ζωγράφου που κοσμεί την ομώνυμη εκκλησία
στην Ερμούπολη της Σύρου και φιλοξενήθηκε στο Μουσείο για την Έκθεση.
Παράλληλα θαύμασαν και δύο έργα από το
Μουσείο Μπενάκη την «Προσκύνηση των Μάγων»,(1565-1567) ένα από
τα αγαπημένα θρησκευτικά θέματα του ζωγράφου αλλά και τον «Ευαγγελιστή Λουκά που ζωγραφίζει την Παναγία την Οδηγήτρια».(1567)
Ένας πίνακας μέσα στον πίνακα!
«Δομήνικος Θεοτοκόπουλος ο δείξας», ή «Δομήνικος Θεοτοκόπουλος εποίη», ή «Δομήνικος Θεοτοκόπουλος ο Κρης εποίη».
«Δομήνικος Θεοτοκόπουλος ο δείξας», ή «Δομήνικος Θεοτοκόπουλος εποίη», ή «Δομήνικος Θεοτοκόπουλος ο Κρης εποίη».
Ο Δομήνικος δε σταμάτησε ποτέ να υπογράφει σαν Έλληνας. Δεν έπαψε ποτέ να φέρεται σαν Έλληνας. Ανυπότακτος, δυναμικός, ξεκινά το μεγάλο ταξίδι του από ένα μικρό χωριό της Κρήτης να κατακτήσει τον κόσμο.
Οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να περιηγηθούν και να ξεναγηθούν από την Κ. Κούτχια Νεκταρία στη Μόνιμη Συλλογή του Μουσείου
Το Βυζαντινό και
Χριστιανικό Μουσείο της Αθήνας είναι ένα από τα σημαντικότερα δημόσια μουσεία
στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα (1914) με σκοπό τη συλλογή,
μελέτη, διατήρηση και έκθεση της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής πολιτιστικής
κληρονομιάς στην ελληνική επικράτεια.
Η συλλογή
του μουσείου περιέχει σημαντικό αριθμό αντικειμένων (περίπου 30.000) όπως
φορητές εικόνες, γλυπτά, κεραμικά, εκκλησιαστικά υφάσματα, ζωγραφικά έργα,
μικροτεχνία και αρχιτεκτονικά μέλη (τοιχογραφίες και ψηφιδωτά).
Η μόνιμη συλλογή του
μουσείου διαμορφώνεται σε δύο κύρια μέρη:
Το πρώτο μέρος είναι αφιερωμένο στη Βυζαντινή περίοδο (από τον 4ο έως τον 15ο
αιώνα μ.Χ.) και περιέχει 1.200 εκθέματα και το δεύτερο μέρος με τίτλο «Από το
Βυζάντιο στη νεώτερη εποχή» παρουσιάζει 1.500 εκθέματα από τον 15ο έως τον 20ο
αιώνα.
Το Βυζαντινό Μουσείο του 21ου αιώνα συγκροτείται στη βάση μιας εντελώς
νέας μουσειολογικής πρότασης, που υπακούει στις απαιτήσεις της σύγχρονης
μουσειολογίας.
Από τον Αρχαίο κόσμο στο Βυζάντιο. Περίοδος Παλαιοχριστιανική. Στα ερείπια αρχαίων ναών οι πρώτοι χριστιανοί θεμελίωσαν τις πρώτες εκκλησίες τους. Συνέχεια και μετάβαση από το παλαιό στο νέο.
Συλλογή Γλυπτών :
Τα παιδιά γνώρισαν το μεγαλύτερο
μέρος της πλούσιας συλλογής γλυπτών του
Βυζαντινού Μουσείου Αθηνών ( διαθέτει περίπου 2.000 κομμάτια). Τον κορμό της
αποτελούν τα γλυπτά που χρονολογούνται στη βυζαντινή εποχή (324-1453).
Συλλογή Τοιχογραφιών :
Οι μαθητές γνώρισαν την τέχνη της τοιχογραφίας μέσα από τη Συλλογή
Τοιχογραφιών του Μουσείου. αν και περιορισμένη η συλλογή, ωστόσο είναι πολύτιμη, καθώς σκιαγραφεί την πορεία
της μνημειακής θρησκευτικής ζωγραφικής στον ελλαδικό χώρο κατά τους βυζαντινούς
και μεταβυζαντινούς χρόνους.
Συλλογή
Εικόνων : Οι βυζαντινές και μεταβυζαντινές εικόνες του Μουσείου συγκροτούν μία
από τις σημαντικότερες και πλουσιότερες συλλογές του. Η συλλογή διακρίνεται όχι
μόνο για τον ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό έργων –περίπου 3.000– αλλά και για την
ποικιλία των εικονογραφικών θεμάτων που καλύπτουν χρονικά το σύνολο της
βυζαντινής και μεταβυζαντινής τέχνης και προέρχονται από τον ευρύτερο ελλαδικό,
μικρασιατικό και βαλκανικό χώρο καθώς και από τη Ρωσία.
Οι
μαθητές ξεναγήθηκαν στη συλλογή των μεταβυζαντινών
εικόνων του Μουσείου που είναι πολυάριθμες και μαρτυρούν τη συνέχεια
της θρησκευτικής ζωγραφικής από τον 15ο έως και τον 19ο αιώνα στον Ορθόδοξο
κόσμο, την Kρήτη (15ος-17ος αι.) και τα Επτάνησα (17ος-18ος αι.). Από τη
βενετοκρατούμενη Κρήτη η συλλογή διαθέτει έργα των ζωγράφων Aγγέλου, Mιχαήλ
Δαμασκηνού, Θωμά Mπαθά, Eμμανουήλ Λαμπάρδου και Βίκτωρος, καθώς και των
Eμμανουήλ Tζάνε, Φιλοθέου Σκούφου, Θεοδώρου Πουλάκη και Hλιού Mόσκου, που
εγκατέλειψαν την Kρήτη μετά την κατάληψή της από τους Tούρκους, το 1669, και
εγκαταστάθηκαν στα Επτάνησα.
Μικροτεχνία
: Οι μαθητές είχαν την
ευκαιρία να παρατηρήσουν τη συλλογή
Μικροτεχνίας του Μουσείου, η οποία περιλαμβάνει περίπου 6.000 αντικείμενα.
Πρόκειται για έργα κυρίως εκκλησιαστικά, αλλά και κοσμικά, κατασκευασμένα από
ποικίλα υλικά και με διάφορες τεχνικές, τα οποία χρονολογούνται από τον 4ο έως
και τον 19ο αιώνα.
Οι μαθητές
είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τη Συλλογή Χειρόγραφων Κωδίκων και Εγγράφων
του Βυζαντινού Μουσείου που περιλαμβάνει περίπου 450 έργα και χρονολογούνται από τον 6ο έως τον 19ο
αιώνα ενώ παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες
για την ιστορία και τη χρήση των βυζαντινών και μεταβυζαντινών κωδίκων, την
εξέλιξη της γραφής, της εικονογράφησης και της στάχωσης.
Περάσαμε υπέροχα! Μάθαμε, είδαμε, ζήσαμε μια σπουδαία εμπειρία σήμερα!
Συγχαίρω τους μαθητές της πολιτιστικής ομάδας για το ήθος και το σεβασμό που υπέδειξαν κατά την επίσκεψη στο Βυζαντινό Μουσείο και στο Βοτανικό κήπο!
Η υπεύθυνη του Πολιτιστικού Προγράμματος Γυμνασίου Λουτρακίου
Κούτχια Νεκταρία